بررسی میزان بیان ژنmdr1 در کودکان مبتلا به سرطان خون لنفوبلاستی حاد

سرطانخون لنفوبلاستیک حاد (all)، رایجترین نوع سرطان در بین کودکان میباشد. مقاومت دارویی چندگانه ( mdr) مهمترین علت شکست درمان و عود در all است. عمدتاً abc ترانسپورترها در این اختلال دخیل هستند. mdr1/abcb1 مهمترین عضو این بالا خانواده است که ممکن است توام با mrp1 (یک abc ترانسپورتر دیگر) و lrp/mvp (یک ترانسپورتر داخل سلولی) منجر به بروز mdr در برخی سلولهای سرطانی شود. نقش این ژنها در all هنوز ناشناخته است. هدف از این پژوهش بررسی پروفایل بیان ژنهای mdr1، mrp1 و lrp در سطح mrna و ارزیابی اهمیت پیشآگهی آنان در all کودکان میباشد. در این پژوهش، نمونهها از خون محیطی و مغز استخوان 28 کودک مبتلا به all در زمان تشخیص اولیه و 15 نمونه کنترل (طبق استانداردهای اخلاقی و دستورالعمل بیمارستان سیدالشهداء اصفهان) جمعآوری شد. تخلیص سلولهای تک هستهای خون با استفاده از شیب چگالی فایکول صورت گرفت. استخراج rnaَ و پس از آن، سنتز cdna انجام شد. پروفایل بیان ژنهای mdr1، mrp1 و lrp با استفاده از روش real time pcr ارزیابی و ژن gapdh به عنوان کنترل داخلی به کار گرفته شد. وضعیت حداقل جزء باقیمانده بیماری (mrd یک ساله) به عنوان شاخص پاسخ به درمان مد نظر قرار گرفت. آنالیز دادهها با استفاده از نرم افزارهای graph pad prism 5 و spss 20 انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که پروفایل بیان ژنهای mdr1 و mrp1 در بدو تشخیص، در بیماران با mrd+ (22/1±29/2 و 12/1±70/3) به طور قابل ملاحظهای بیشتر از بیماران با mrd- (21/0±79/0 و 51/0±41/1) (mean±sem، 049/0p< و 031/0p<) بود. نتایج پیشنهاد میدهد که میتوان از پروفایل بیان ژنهای mdr1 و mrp1 به عنوان شاخصهای پیشآگهی در all استفاده کرد. زمانی که مرز جدایی بیان ژنی 5/1 بود، پروفایل بیان mrna ژن lrp تنها در بیماران t-all با وضعیت مثبت mrd (پاسخ نامطلوب به درمان) رابطه داشت ( 04/0p<). روشن شدن رابطه این ژن با مقاومت دارویی چندگانه نیاز به بررسیهای بیشتر دارد. مطالعه حاضر پیشنهاد میهد که سنجش پروفایل بیان mrna ژنهای mdr1 و mrp1 (در بیماران در بدو تشخیص) میتواند شناسایی افراد پرخطر را ممکن ساخته و به تعدیل پروتکلهای درمانی all (به منظور بهبود بازده درمان) کمک نماید.